İKO’nun sektörel araştırma kitabı çıktı
559 yıldır Kapalıçarşı bölgesinde faaliyet gösteren ve Kapalıçarşı Ekolü’yle dünyada ismini duyuran kuyumculuk sektörü, İstanbul Kuyumcular Odası’nın yayınıyla ‘Kuyumculuk Sektöründe İşletmelerin Pazar Odaklı Stratejilere Yönelik Tutumları’ adlı kitapla akademik bir araştırma kitabının konusu oldu. İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) tarafından yayınlanan kitapta baş döndüren teknolojik gelişmelere rağmen kuyumculukta geleneksel olarak ‘Usta- Çırak’ ilişkilerinin halen sürdüğü, artan rekabetle birlikte firmaların müşteri memnuniyetine verdiği önemin arttığı, son yıllarda fiyat indirimleri nedeniyle sektörde haksız, yıkıcı ve acımasız bir rekabetin yaşandığına dikkat çekiliyor.
Anadolu topraklarında 6 bin yıllık köklü bir mirasın temsilcisi olan Türk kuyumculuk sektörü, İstanbul’un fethinin ardından merkez olarak seçtiği Kapalıçarşı’da halen çalışmalarını sürdürüyor. İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Başkanı Mustafa Atayık öncülüğünde ‘İKO Yayınları’ tarafından çıkarılan araştırma kitabıyla, kuyumculukta 559 yıl önce olduğu gibi mesleğin babadan oğula geçtiği ve geleneksel olarak Ahilik kültürüyle Usta-Çırak eğitim tarzının da devam ettiği vurgulandı. İstanbul Kültür Üniversitesi Öğretim Görevlisi, kuyumculuk sektörü girişimcisi Meri Taksi Deveciyan, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Pazarlama Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Süphan Nasır ve İstanbul Üniversitesi İşletme Bölümü Pazarlama Ana Bilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Yiğit Yurder tarafından hazırlanan araştırma kitabı; ‘Kuyumculuk Sektöründe İşletmelerin Pazar Odaklı Stratejilere Yönelik Tutumları’, İKO Yayınları’ndan çıktı.
Bu akademik araştırma kitabıyla Kapalıçarşı ve çevresinde faaliyet gösteren üreticilerin sektördeki değişime, yeni ürün geliştirme ve farklılaştırmaya, teknolojik değişime, rekabete ve ekonomik büyümeye yönelik tutumlarıyla birlikte pazar, rekabet ve müşteri odaklılık seviyeleri mercek altına alındı.
Usta- Çırak ilişkisi halen hakim
Araştırma kitabında sektörden 1019 kişiyle yapılan anketin çarpıcı sonuçları aktarılıyor. Anketten çıkan en dikkat çekici sonuçlardan biri; mesleğin halen babadan- oğula geçmesi, mesleğe girişin tanıdık referansı vasıtasıyla gerçekleştiği, teknoloji nedeniyle seri üretime rağmen Usta- Çırak ilişkisinin sürmesidir. Araştırmaya katılan kuyumculuk sektörü çalışanlarına işlerini nasıl buldukları sorulduğunda ise %56,2’sinin tanıdık vasıtasıyla, %34,7’sinin ise aile aracılığıyla işlerini buldukları yanıtını verdi. Kitapta verilere göre, sektör mensupları, genel olarak ortaöğretim ve lise mezunu. Bu sonuç, kuyumculuk sektörünün bilinen Usta-Çırak ilişkisine dayalı emek yoğun yapısının bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle üretim alanında sektöre girişlerin erken yaşta çıraklıkla başlamasından dolayı, farklı alanlarda deneyim sahibi üniversiteli çalışan, girişimci sayısı daha halen az.
Fiyat bazlı acımasız rekabet
Araştırma kitabından çıkan bir diğer önemli veri ise firmalar arasındaki fiyat rekabetinin piyasa dengelerini negatif etkilemesi olarak gösterilebilir. Bu çalışmada, kuyumcular meslekteki rekabetin yoğun/ acımasız olduğunu çok açık bir şekilde dile getirmiş ve sektörde rekabet yoğunluğunun dayandığı en temel noktanın fiyat bazlı rekabet olduğunu güçlü şekilde kabul ettiklerini görüyoruz. Ancak, ankete katılan kuyumcuların önemli bir kısmı, satış ve pazar payını arttırmak için karlılıktan ödün verebileceklerini ve fiyat indirimleri yapabileceklerini belirtiyor.
E- Ticaretin önemi arttı
Kitapta, kuyumcuların internet kullanımı ve E-Ticaret’e dönük çalışmaları da ele alındı. Buna göre, kuyumcu firmalarının interneti daha çok yeni ürün araştırması için kullandıklarını, markalarının/işletmelerinin iletişim ve tanıtım faaliyetleri için internet ve sosyal ağlardan yararlandıklarını, yeni alıcılara ve tedarikçilere ulaşmak için internetten faydalanmakta olduklarını ve diğer unsurlara göre daha az olmakla beraber internet kanalını satış yapmak için kullandıkları görülüyor.
Sektöre yol gösterecek
‘Made in Turkey’ markasını dünyanın farklı coğrafyalarında başarılı bir şekilde temsil eden Türk kuyumculuğunun yüksek katma değerli üretimi ve kalite ve ustalığıyla adından söz ettirdiğini belirten İstanbul Kuyumcular Odası Başkanı Mustafa Atayık, İKO Yayınları’nın 4. yayını olan ‘Kuyumculuk Sektöründe İşletmelerin Pazar Odaklı Stratejilere Yönelik Tutumları’ adlı araştırma kitabından çıkan sonuçların sektörün geleceğinin inşasında yardımcı olacağını söyledi.
“Bu eserle ortaya çıkan kıymetli veriler, küresel dünyada kuyumculuk sektöründeki işletmelerin değişime ayak uydurup yeni stratejiler geliştirmesinde yol gösterici olacaktır. Bu eserin daha çok meslektaşımıza ulaşması için elektronik yayın olarak yayımlamanın daha doğru olacağına inanıyoruz. Bu vesileyle sektör içerisinde yılları alan bir çalışma ve yoğun emekle bu eserin ortaya çıkmasını sağlayan değerli yazarlarımız; Prof. Dr. Süphan Nasır, Meri Taksi Deveciyan ve Dr. Yiğit Yurder’e teşekkür ediyoruz.”
Eletronik yayın olarak hazırlanan bu araştırma kitabına Oda’mızın web sitesi yayınlar bölümü, akademik yayınlar kısmından ulaşabilirsiniz.
https://www.iko.org.tr/images/Arastirma-Kitabi.pdf
